‘Samenwerking nodig voor weerbare samenleving.’
Eind augustus bracht de Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim een bezoek aan de TU Delft Campus. Hij sprak met het College van Bestuur en de Projectgroep Defensiegerelateerd Onderzoek om te inventariseren op welke thema’s Defensie en de universiteit nauwer kunnen samenwerken. Dat is nodig om de krijgsmacht modern te houden en om te zorgen voor een weerbare samenleving. Na afloop van het bezoek sprak Eichelsheim met Pioneering Tech. “We hebben geen minuut te verspillen.”
Foto’s: Ministerie van Defensie • 5 november 2024
Met welke boodschap bent u naar Delft gekomen?
“Met een brede boodschap. Het is belangrijk dat de Nederlandse krijgsmacht zich doorontwikkelt tot een modern leger dat in staat is zich te weren tegen bedreigingen die op ons afkomen. Gezien de snelheid waarmee de technologie zich ontwikkelt - en op een aantal gebieden zoals AI, quantumtechnologie en autonome systemen gaat het heel snel - hebben wij de hulp nodig van zowel kennisinstituten als wetenschappelijk onderwijs om te zorgen dat we voorop blijven lopen. Die samenwerking is daarvoor cruciaal: hoe blijf je de beste.
“We moeten als samenleving in staat zijn te blijven doordraaien bij rampen, crises of de uitval van energie”
“Daarnaast gaat het om de weerbaarheid van onze samenleving. Daar zitten veel raakvlakken. We moeten als samenleving in staat zijn te blijven doordraaien bij rampen, crises of de uitval van energie. De energietransitie is kwetsbaar als we de windparken op de Noordzee niet goed beveiligen. Het innoveren en doorontwikkelen op cybersecurity is daarom cruciaal. Cruciaal om onze vitale infrastructuur veilig te houden, maar het zorgt er ook voor dat de krijgsmacht en defensie zelf weerbaarder worden. Daarin speelt een universiteit als TU Delft een essentiële rol.”
Hoe urgent is de situatie?
“We moeten niet denken dat alles vanzelfsprekend is. Dat energie vanzelfsprekend is, dat de vrijheid die we hebben vanzelfsprekend is. Dat is niet zo. We liggen al dagelijks onder aanval: er vinden cyberaanvallen plaats en met desinformatie wordt getracht de samenleving te ondermijnen. Die zijn voor een deel terug te herleiden tot de oorlog in Oekraïne. Onze analyse is dat de Russische Federatie binnen enkele jaren een volgende stap kan zetten richting de Baltische staten. Dat risico zien we alleen maar groter worden, en de tijdsfactor wordt kleiner dus we hebben haast. Het slechtste wat we kunnen doen is ons niet voorbereiden.”
Op welke thema’s wilt u nauwer samenwerken met de TU Delft?
“We hebben al een goede samenwerking op meerdere gebieden. Defensie zet in op 5 prioriteitsgebieden: intelligente systemen, sensoren, slimme materialen, ruimtevaart en quantum. De TU Delft heeft op die thema’s ook grote expertise. Wij willen samen met onderzoekers focus aanbrengen in de gebieden die belangrijk zijn om de samenleving weerbaar te maken, en waar wij als Defensie ook behoefte hebben aan snelle doorontwikkeling. Neem quantumtechnologie: dat gaat een grote invloed hebben op cybersecurity. Door samen te werken blijven wij op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en kunnen we vervolgens zorgen dat onze communicatiesystemen veilig blijven. We hebben deze kennis hard nodig”
Technologie speelt een belangrijke rol in gewapende conflicten en maakt ook steeds vaker gebruik van zeer fundamentele wetenschap. Hoe kunnen we blijven garanderen dat het gebruik ervan voldoet aan de Geneefse Conventies en het internationaal humanitair recht?
“Binnen het humanitair oorlogsrecht zijn daar fundamentele afspraken over gemaakt, en we bepleiten dat er internationale afspraken worden gemaakt over het verantwoord gebruik van AI in het militaire domein. Bijvoorbeeld dat altijd een man in the loop blijft bij autonome systemen. Dat algoritmes altijd herleidbaar zijn over hoe zij functioneren en dat we begrijpen waarom een algoritme tot een bepaalde conclusie komt.”
Met name AI maakt een stormachtige opmars op het slagveld. Hoe gaat Defensie daarmee om? Hoe zorgt u dat de implementatie van AI volgens de regels verloopt?
“De ontwikkelingen gaan heel snel en als we AI inzetten in militaire contexten, wat de Nederlandse krijgsmacht altijd op een verantwoorde manier doet, dan is het van belang dat ook de regelgeving aansluit op dit tempo. Anders dreigen we achterop te raken. AI is een cruciale technologie en we moeten daarom snel stappen zetten en daar gezamenlijk energie in steken. Het is een van de redenen dat we meedoen aan het ELSA Lab Defense, waarin met verschillende kennispartners een methode wordt ontwikkeld voor het verantwoord gebruik van militaire AI. We hebben geen minuut te verspillen.”
“De wereld zoals we die nu kennen, met alle belangrijke waarden en normen, blijft alleen bestaan als we ervoor zorgen dat er geen oorlog komt”
Samenwerking rond defensietechnologie is omstreden. Wat zegt u tegen studenten, onderzoekers en medewerkers die principiële bezwaren hebben?
“Voorop gesteld: ik begrijp de zorgen. Tegelijkertijd moeten we wel beseffen dat we Defensie nodig hebben om ervoor te zorgen dat de wereld zoals we die nu kennen, met alle belangrijke waarden en normen, alleen blijft bestaan als we ervoor zorgen dat er geen oorlog komt. Een moderne krijgsmacht zorgt voor afschrikking en om dit te bereiken heb je nu eenmaal hoogwaardige technologie nodig. Dat kun je vervelend vinden, maar het is een feit.
Dat zal niet iedereen overtuigen.
“Ik begrijp dat mensen het soms ingewikkeld vinden, maar de technologie die wij nodig hebben is bijna altijd dual use en heeft ook civiele toepassingen. Dus de investering, de kennisontwikkeling die je doet om bepaalde technologie voor defensie te ontwikkelen, heeft uiteindelijk ook een positief effect op de samenleving als geheel. Gps en het internet werden aanvankelijk ook ontwikkeld als militaire technologie. Ik denk ook dat we meer begrip voor elkaar krijgen als we regelmatig met onderzoekers en studenten zitten en zij ook beter begrijpen welke rol defensie speelt in de samenleving en het weerbaar maken daarvan.”
Zakelijk samenwerken?
Wil je samenwerken of ben je op zoek naar kennis en visie op jouw beleidsthema’s?
Neem contact op
