Grote opeenhoping van smeltwater ontdekt in Groenlandse ijskap

Nieuw onderzoek, gepubliceerd in Nature, onthult een aanzienlijke hoeveelheid smeltwater binnen de Groenlandse ijskap, dat er tijdelijk ligt opgeslagen gedurende de zomermaanden. Het is een internationale groep onderzoekers voor het eerst gelukt om het smeltwater te kwantificeren, aan de hand van plaatsbepalingsgegevens. Deze ontdekking stelt bestaande modellen over hoe ijskappen bijdragen aan de wereldwijde zeespiegelstijging op de proef.

De Groenlandse ijskap is de belangrijkste bijdrager aan de wereldwijde zeespiegelstijging. Wanneer de ijskap volledig zou smelten, kan het gemiddelde zeeniveau met wel zeven meter stijgen. Hoewel wetenschappers de smeltprocessen van de kap al lange tijd bestuderen, bleef één cruciale vraag altijd onbeantwoord: hoe ontwikkelt de opslag van smeltwater zich binnen de ijskap gedurende het smeltseizoen, de zomer? Een nieuwe methode biedt een ongekende kijk op de beweging en opslag van smeltwater.

“Tijdens het smeltseizoen ontdekten we dat een aanzienlijk deel van de smeltwatermassa tijdelijk wordt opgeslagen binnen de ijskap,” zegt Jiangjun Ran, universitair hoofddocent aan de Southern University of Science and Technology. “Dit waterbufferend effect piekt in juli en neemt langzaam af in de weken daarna.”

Nieuwe benadering voor watermonitoring

“Het is altijd een uitdaging geweest om te begrijpen hoe water in de ijskap wordt opgeslagen en weer wordt afgevoerd”, zegt Pavel Ditmar, associate professor aan de TU Delft. Het team gebruikte gegevens van het Groenlandse GPS-netwerk (GNET). Dit netwerk bestaat uit tientallen stations verspreid over Groenland die continu plaatsbepalingsgegevens leveren. Het team ontwikkelde een innovatieve methode die de verticale verplaatsingen van het vaste gesteente interpreteert. Deze verplaatsingen worden onder andere veroorzaakt door het gewicht van het smeltwater dat het gesteente, de bodem, omlaag duwt.

Jaren van voorbereiding

Het onderzoek kostte jaren aan voorbereiding waaronder uitdagende expedities naar een van de meest afgelegen gebieden op aarde. “Het werk dat we hebben gedaan verbetert niet alleen ons begrip van de dynamiek van ijskappen, maar opent ook deuren naar nieuwe meettechnieken en campagnes,” zegt Shfaqat Abbas Khan, professor aan de Technische Universiteit van Denemarken. Het onderzoek benadrukt het belang van internationale samenwerking voor het aanpakken van de urgente klimaat-uitdagingen van onze planeet.