De mechanica van vloeistof
Dr. Claire Chassagne: 'Het is nieuwsgierigheid dat wetenschap verder brengt'
"Als wetenschapper ben ik op zoek naar nieuwe inzichten. Een ingenieur is vooral geboeid door een oplossing, een wetenschapper door een probleem. En op het moment dat ik de oplossing heb, raak ik mijn interesse kwijt.
Tijdens mijn promotie heb ik het gedrag van kleine deeltjes in complexe vloeistoffen onderzocht. Dat is op veel vlakken toepasbaar: cosmetica, medicijnen, voedsel. Het is bijvoorbeeld voor slasaus belangrijk dat deeltjes lang in suspensie blijven, want anders ziet het er niet lekker uit. Maar wat bepaalt nou wanneer deeltjes blijven drijven of neerslaan? Zo kom je terecht in een wereld van elektrostatische krachten tussen deeltjes. Daaraan kan je meten, maar veel liever wil ik het begrijpen.
Kleideeltjes plakken bijvoorbeeld door zout aan elkaar. Normaal zijn kleideeltjes in water zo klein dat de zwaartekracht veel minder belangrijk is dan andere krachten, zoals de drukkracht van water. Maar gooi een schep zout erbij, dan klitten de kleideeltjes aan elkaar waardoor ze bezinken. Voor het bestuderen van kleideeltjes heb je een microscoop nodig, maar de fysica die ik daarmee observeer, is op grote schaal niet anders. Het zijn dezelfde principes die bepalen op welke locaties op industriële schaal klei gebaggerd kan worden.
Tegenwoordig ben ik nog fundamenteler bezig. Zo ben ik betrokken bij het ontwikkelen van een nieuw meetapparaat voor ondoorzichtige vloeistoffen. De meeste apparaten gebruiken lichtspectroscopie om de beweging van deeltjes te bepalen onder invloed van elektrische velden. Maar klei in water kan blubberachtig zijn, daarvoor werken lichttechnieken niet. Toen is gedacht, laten we de principes omdraaien. Door deeltjes met ultrageluid te laten bewegen en hun elektrische respons te meten, dan kan het wel.
Wetenschappers willen weten wat in zo'n apparaat gebeurt. De wis- en natuurkunde die daarbij te pas komen, zijn behoorlijk hardcore. Maar je hebt de formules nodig om te begrijpen wat je precies meet, en hoe je metingen van verschillende apparaten met elkaar kan vergelijken.
Het is vooral nieuwsgierigheid dat wetenschap verder brengt. Er komen veel vragen op je af en de weg naar het antwoord is niet met bordjes gemarkeerd. Het is onbekend terrein, soms sla je een route in die uiteindelijk doodloopt, soms doe je prachtige ontdekkingen. Je leert er ontzettend veel van en daar kan ik heel blij van worden. Daar ben ik wetenschapper voor."
Profiel Dr. Claire Chassagne (41)
1998: DEA Physique des Liquides, Université Pierre et Marie Curie (Paris VI), Parijs
2002: PhD Double Layer Polarization in Electric Fields (dubbellaag polarisatie in elektrische velden), Universiteit Leiden
2007: Assistant Professor Vloeistofmechanica, TU Delft
Gepubliceerd: maart 2016
