Human Language Technologies

Taal is niet alleen een van de meest complexe cognitieve functies die we beheersen, het is ook het aspect van de geest dat ons bij uitstek tot mens maakt.
Human Language (mit.edu)

Taal is de brug die communicatie (en begrip, althans meestal) tussen mensen mogelijk maakt. Tegenwoordig gaat de kracht van menselijke taal veel verder dan dat. Hoewel we het misschien niet merken, vormt taal de kern van een groot aantal AI-technologieën. Denk aan zoekmachines en spraakrobots, maar ook aan technologie die medische consulten op afstand of beleggingsadvies mogelijk maakt -- direct of indirect speelt taal een sleutelrol in AI.

Menselijke taal speelt een directe rol, in tekst of spraak, als een belangrijk medium dat interacties tussen mensen en AI mogelijk maakt. Indirect is het ook een primaire bron van de gegevens die AI interpreteert. Recente vooruitgang op het gebied van de verwerking van natuurlijke taal en technieken voor automatische spraakherkenning en tekst-naar-spraak hebben de human language technologies (HLT) op de voorgrond van AI geplaatst. Dit blijkt uit de exponentiële groei van HLT-toepassingen, van digitale diensten zoals intelligente assistenten die vragen beantwoorden, tot domein-specifieke toepassingen in de gezondheidszorg, de financiële sector, het onderwijs en vele andere.

Samen met de snelle toename van het gebruik van HLT is er echter grote bezorgdheid over de inherente tekortkomingen van dergelijke technologieën (bijvoorbeeld gebrek aan robuustheid) en de sociale en ethische implicaties (zoals aanwezigheid van vooroordelen en gebrek aan rechtvaardig gebruik). Een opmerkelijk voorbeeld zijn large language models (LLM's), die veel vragen hebben opgeroepen over betrouwbaarheid, aansprakelijkheid, algoritmische vooringenomenheid en privacy van gegevens, in verschillende contexten voor het creëren van inhoud en besluitvorming. De wurggreep van de transformerende technologieën door grote commerciële bedrijven verhoogt de drempel om deze uitdagingen te overwinnen. Voor een goed ontwerp, de invoering en het gebruik van HLT zijn open, transdisciplinair onderzoek en innovatie nodig om inzicht te krijgen in de wetenschappelijke en praktische uitdagingen. Dit zou dan weer leiden tot de ontwikkeling van nieuwe methoden, instrumenten en richtsnoeren om die uitdagingen te overwinnen.

De HLT-onderzoeksgemeenschap aan de TU Delft bestaat uit onderzoekers van wereldklasse met een brede socio-technische achtergrond, die samenwerken met partners uit een groot aantal domeinen. Ook verschillende labs, die onderdeel zijn van het TU Delft AI Labs & Talent programma, werken aan human language technologies. Samen creëren we kennis voor het ontwerp, de ontwikkeling, het beheer en het gebruik van de volgende generatie HLT die betrouwbaar, veilig en geloofwaardig is.

Transdisciplinair

Human Language Technologies is inherent transdisciplinair, aangezien wetenschap en praktijk van natuurlijke taalverwerking, spraaktechnologieën, het ophalen van informatie, mens-machine interactie, machine learning, ontwerp, organisatiekunde, ethiek en filosofie, recht en beleid, en een breed scala van toepassingsspecifieke disciplines samenkomen. Het is ons doel om onderzoekers, mensen uit de industrie en andere belanghebbenden in de regio samen te brengen om het inzicht op dit gebied te blijven vergroten.